Këshilli Rinor Nacional i Maqedonisë shpreh shqetësim serioz për mënyrën në të cilën Ministria e Politikës Sociale, Demografisë dhe Rinisë shpalli Thirrjen Publike për Mbështetje Financiare për Shoqatat dhe Fondacionet, të shpallur më 4 gusht 2025, me afat aplikimi deri në 6 gusht – përkatësisht më pak se tre ditë pune.

Publikimi i një thirrjeje të tillë në verë, kur një numër i madh organizatash veprojnë me kapacitet të reduktuar, pa paralajmërim, pa një proces transparent dhe pa konsultim me palët e interesuara, përbën shkelje të drejtpërdrejtë të parimeve të qasjes së barabartë, konkurrencës së ndershme dhe shpenzimit të përgjegjshëm të fondeve publike. Afati i shkurtër dhe mungesa e promovimit krijojnë një pengesë reale për shumicën e organizatave rinore dhe favorizojnë një rreth të kufizuar të subjekteve të para-informuara. Kjo jo vetëm që dëmton besimin, por gjithashtu cenon legjitimitetin e vetë procesit.

Thirrja publikohet në bazë të Programit për mbështetje financiare të projekteve në fushën e rinisë, të destinuara për organizatat rinore, organizatat për të rinjtë dhe organizatat ombrellë rinore, të cilat Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut i miratoi dhe i promovoi në maj të vitit 2025. Shqetësim të veçantë përbën fakti se, megjithëse programi u miratua më shumë se tre muaj më parë, Ministria e lëshon thirrjen tani – pak para zgjedhjeve lokale. Kjo ngre më tej dyshime në lidhje me transparencën e procesit, e cila potencialisht mund të rezultojë në shpërndarjen e fondeve të motivuara politikisht dhe jo në investime të qëndrueshme për rininë.

Përmbajtja e thirrjes është gjithashtu e lidhur ngushtë me fushat prioritare të Strategjisë Kombëtare për të Rinjtë – një dokument që aktualisht është në vlerësim. Por afati prej vetëm tre ditësh nuk lë hapësirë për përgatitjen cilësore të projekt propozimeve që do të kishin një kontribut real dhe të qëndrueshëm në arritjen e qëllimeve strategjike. Në vend që të inkurajojë veprim të koordinuar dhe strategjik, një qasje e tillë zhvlerëson kuptimin e strategjisë dhe jep përshtypjen e improvizimit pa një vizion, plan ose transparencë.

Në kontekstin e zgjedhjeve të ardhshme lokale, një vendimmarrje e tillë, pa një arsyetim të qartë dhe me afate të shkurta, hap rrezik serioz për keqpërdorim politik të organizatave rinore dhe vë në pikëpyetje pavarësinë dhe besueshmërinë e mekanizmave për shpërndarjen e fondeve publike.

Kjo vetëm konfirmon atë që KRNM-ja thekson vazhdimisht – Ministria e sapokrijuar ende nuk ka ndërtuar kapacitete institucionale, strategji dhe as strukturë për menaxhimin e qëndrueshëm dhe transparent të politikave rinore. Pas më shumë se një viti ekzistence, në vend që të jetë një partner sistematik i të rinjve, Ministria funksionon përmes hapave të paplanifikuar, ndërhyrjeve afatshkurtra dhe komunikimit selektiv, duke përjashtuar sektorin civil nga proceset e vendimmarrjes.

Kjo qasje është një nga arsyet pse të rinjtë nuk u besojnë institucioneve, komprometon misionin e Ministrisë dhe krijon një imazh të improvizimit në vend të menaxhimit sistematik të politikave rinore. Të rinjtë meritojnë mundësi reale dhe të drejta – jo procese të mbyllura dhe manipuluese.

KRNM-ja APELON

• Ministria duhet të vazhdojë urgjentisht afatin e aplikimit deri në fund të gushtit, me detyrim për promovim publik dhe informim të të gjitha palëve të interesuara;
• Të nisë një dialog të strukturuar me organizatat rinore, bazuar në partneritet, llogaridhënie dhe besim – jo komunikim dhe përjashtim selektiv;
• Së bashku me përgatitjen e buxhetit të Ministrisë, duhet të krijohet një plan vjetor i punës së Sektorit për të Rinjtë për të kapërcyer aktivitete të tilla ad hoc.

Këshilli Rinor Nacional i Maqedonisë do të vazhdojë të monitorojë punën e institucioneve dhe të avokojë për politika rinore të drejta, gjithëpërfshirëse dhe të përgjegjshme, të cilat nuk do të udhëhiqen nga interesat partiake, por nga nevojat dhe zëri i të rinjve. Të rinjtë nuk janë dekor në institucione – ata janë drejtuesit e ndryshimit. Kemi nevojë për institucione që do të punojnë në dobi të tyre – me përgjegjësi, transparencë dhe me vizion.